ΚΕΝΤΡΟ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

Argyro Diniakou
New Phocaea

Athens 1/4/1964
C.A.M.S. researcher: Ms. Loukopoulou

Πλάγια γραφή: σχόλια ερευνητή
Κανονική γραφή: μαρτυρία

Βιογραφικό σημείωμα πληροφορήτριας

Η Αργυρώ Ντηνιακού γεννήθηκε στις Ν. Φώκιες το 1875 από γονείς Νεοφωκιανούς. Ο πατέρας της ήταν γεωργός. Τελείωσε το δημοτικό σχολείο της πατρίδας της.Το 1900 παντρεύτηκε και πήρε άνδρα Τηνιακό την καταγωγή. Είχε τέσσερα παιδιά μα τώρα τις απόμεινε ένα. Της πεθάνανε όλα μεγάλα. Στην Ελλάδα ήρθε για πρώτη φορά το 1914. Τότε, με το διωγμό κατέφυγαν σ’ ένα νησάκι απέναντι στις Ν. Φώκιες. Από κει τούς μάζεψε ένα καράβι και τους έβγαλε στην Ερεσσό. Κατόπιν εγκαταστάθηκε στη Μυτιλήνη και το 1919 με την παλιννόστηση των προσφύγων επέστρεψε στην πατρίδα της. Έμεινε μέχρι τον Αύγουστο του 1922 κα με την καταστροφή κατέφυγε πάλι στη Μυτιλήνη. Μετά, μαζί μ’ άλλους Νεοφωκιανούς εγκαταστάθηκε στην Κρήτη. Όταν απολύθηκε ο γιος της από το στρατιωτικό, πήγε την πήρε και ήρθαν εδώ. Στην αρχή έμειναν στα Λιόσα και κατόπιν εγκαταστάθηκαν στο Χαϊδάρι, όπου μένουν μέχρι σήμερα. Παρά την ηλικία της, η μνήμη της λειτουργεί καλά, τα ενδιαφέροντά της όμως στρέφονται γύρω από θέματαθρησκευτικού περιεχομένου. Την εγνώρισα την 1/4/1964.

Διεύθυνση
Αργυρώ Ντηνιακού
Βασ. Φρειδερίκης 37
Χαϊδάρι (Αυτοκίνητο: Κέντρο Χαϊδαρίου) Τέρμα

Εκκλησίες
Κοίμηση της Θεοτόκου (Παναγία)

Η Παναγία ήρθε απ’ έξω, από μακριά, η γιαγιά μου τα έλεγε. Τη βρήκανε στον Ασμάντερε (παραθαλάσσια τοποθεσία λίγο έξω από τις Ν. Φώκιες), ανάμεσα στους βράχους. Ήτανε σφηνωμένη και δεν μπορούσα να την βγάλουν. Ύστερα νηστέψανε πολύ και τα σκυλιά ακόμα κι έτσι την κατεβάσανε. Άφησε όμως την ιστορία της [το αποτύπωμά της] εκεί. Τη φέρανε την εκκλησία και τη βάλανε στο προσκυνητάρι. Εκείνη έφευγε και πήγαινε σ’ ένα ντουβάρι απ’ έξω από την εκκλησία. Άφησε εκεί την ιστορία της.Ήτανε μια γριά καλόγρια, Μακαρία, αν δεν άναφτε το καντήλι στην Αγία κρύφτη, η Παναγία την έδερνε τη νύχτα. Ύστερα τη χαλάσανε την εκκλησία. Όσοι είχαν γύρω σπίτια, τα παραδώκανε και τη μεγαλώσανε. Ήμουνα τότε 15 χρονώ. [Η πληροφορήτρια είναι τώρα 90 χρόνων άρα πρέπει να μεγαλώσανε την εκκλησία γύρω στο 1890]. Φέρανε μαστόροι από τη Σμύρνη και τη χτίσανε. Όλη την πέτρα, γυναίκες και παιδιά την κουβαλήσανε απ’ τσι καγιάδες. Λέγανε οι μαστόροι πως όλη νύχτα έχτιζε η Παναγία. Πολύ ωραία την κάνανε μεγάλη με κολόνες. Τώρα δεν έχει ούτε ένα πετραδάκι. Την εικόνα της Παναγίας λέγανε πως τη ζωγράφισε ο Απόστολος Λουκάς. Ήταν μεγάλη εικόνα, ασημένια και μαλαμοκαπνισμένη. Το 14 που φύγαμε δεν προλάβαμε να την πάρουμε μαζί μας. Όταν πάλι γυρίσαμε το 20, δεν τη βρήκαμε. Ρώτησε ο Καραγληγόρης που ήταν στην επιτροπή έναν Τούρκο, το Μουσταφά Μπέη: – Καλά τα καντήλια τα πήρατε, η Παναγία τι έγινε; – Καγίμπ, μπιττί, 5-6 μέρες έκατσε κι από κει κι εκεί τη χάσαμε. Η Παναγία ήταν πολύ θαυματουργή. Μια φορά ήρθε ένας από τη Μυτιλήνη με το γιο του που ήταν τρελός. Τον έφερε στην Παναγία να σαραντίσει [να μείνει σαράντα μέρες στην εκκλησία]. Εμείς τότε ήμαστε παιδιά και πηγαίναμε και τον πειράζαμε. Μια μέρα ο τρελός είδε την Παναγία και φώναξε: – Στέκα Παναγία μου να σε πιάσω. Η Παναγία έφυγε και μπήκε στο στο ιερό κι ο τρελός έπεσε μπροστά στην ωραία πύλη. Μετά έγινε καλά. Το είδα με τα μάτια μου.

Ελληνικά Χωριά
Τσακμακλί

Ο δικός μου ο παππούς και δύο άλλοι Φωκιανοί, δώσανε δυο γελάδια στον Τούρκο κι αγοράσανε τον τόπο. Ύστερα δίνανε ένα χωράφι στον έναν, ένα στον άλλον κι έγινε το Τσακμακλί. Οι τρεις αυτοί ήταν πνευματικά αδέρφια και κάνανε πολλά καλά, παντρέψανε και τρία φτωχά κορίτσια. Θέλαν να κάνουν κι εκκλησία μα οι Τούρκοι δεν τους αφήνανε. Είπανε πως θα κάνουνε «παπά εβί», τσ’ αφήσανε, το κάνανε κι ύστερα έγινε εκκλησία. Μέχρι που φύγανε αυτή είχανε. Άης Κωνσταντίνος ήτανε, είχε και κόνισμα αξίας. Το φέρανε οι Τσακμακλιώτες εδώ στο Χαϊδάρι. Το Τσακμακλί είχε Φωκιανοί και ξένοι, από τη Μυτιλήνη.